Skip to main content

यांत्रिक स्वरूपाची मनगटी घड्याळ

लेख परिचय - घड्याळ ह्या संकल्पनेविषयी बरेच प्रकार आहेत. त्यापैकी काही प्रकाराविषयी ह्या ब्लॉग मध्ये माहिती बघितली. तर आज एका लेख मध्ये एका यांत्रिक स्वरूपाची घड्याळ ह्या विषयी माहिती बघू. तर यांत्रिक घड्याळ ही कशी कार्य करते ? तिचे अंतर्गत स्वरूप कसे असते ? अंतर्गत व्यवस्था कश्या प्रकारची असते ? ह्या विषयी अधिक माहिती आजच्या लेख मध्ये बघू. 

घड्याळ - वेळेचं गणित सांगणारं एक यंत्र म्हणजे घड्याळ. दिवसाच्या पहाटे पासून ते रात्री पर्यंत आपण ह्या साधना द्वारे वेळ बघत असतो. वेळ ही आपल्या दैनंदिन जीवनात नियोजन करण्यात खूप महत्त्वाची भूमिका पार पाडते. कोणत्या वेळेला काय करावे हे नियोजन पूर्वक एखादा आपण वेळेच्या द्वारे करत असतो. त्यामुळे घड्याळ ह्या यंत्राचे महत्त्व आपल्या दृष्टीने खूप आहे.
यांत्रिक घड्याळ -
               सर्व प्रथम यांत्रिक घड्याळ म्हणजे काय ते समजून घेऊ. तर घड्याळ म्हणजे वेळ दाखवणारं एक यंत्र. यांत्रिक घड्याळ हे म्हणजे एक विशिष्ट यंत्रणेच्या आधारे चालत असते. म्हणजे त्या घड्याली मध्ये जशी वेळ दाखवण्याची यंत्रणा विकसित केलेली असेल त्या पद्धतीने ती घड्याळ कार्य करते. 
                 यांत्रिक घड्याळ कश्याला म्हणतात ते आपण वरील परिच्छेदात बघितले.  एक सोप्पउदाहरण म्हणून आपल्या हाताच्या मनगटावर ही घड्याळ बांधली जाते ती घड्याळ त्याला मनगटी घड्याळ असे म्हणून देखील संबोधले जाते. त्याची अंतर्गत रचना जशी असते. तसेच प्रकारची रचना यांत्रिक घड्याळ ह्या संकल्पनेची असते. मनगटी घड्याळ हे त्याचेच एक उदाहरण आहे असं समजलं तरी योग्य ठरेल. 
  
                                                                   

यांत्रिक घड्याळ कार्य व रचना -
                 घड्याळी चे अनेक प्रकार असतात. फक्त १२३४ असे आकडे दर्शवणारी घड्याळ तर काही घड्याळ ह्या त्यामध्ये आकडे तर असतात पण वेळ दर्शवण्याची पद्धत वेगळी असते. ती घड्याळ एक मध्यम स्वरूपाची आकार असलेली काडी असते. त्याला आपण घड्याळीचे काटे असे शब्दशः उच्चार करतो. घड्याळीमधील छोटी काडी किंवा छोटा काटा 10 ह्या संख्या वरती थांबला असेल आणि मोठी काडी किंवा मोठा काटा 12 असेल तर 10 वाजले असे आपण समजतो. 

वरील चित्रद्वरे यांत्रिक घड्याळीचे अंतर्गत स्वरूप कसे असते ते समजून येईल. 
                     यांत्रिक घड्याळ ही वरील परिच्छेदात एक उदाहरण घड्याळीचे काटे नामक उदाहरण तर ते उदाहरण हे यांत्रिक घड्याळचे आहे. यांत्रिक घड्याळ ही वेगळ्या पद्धतीने वेळ दर्शवते. तसे घड्याळूचे अनेक प्रकार एका विशिष्ट कार्य व वेगळेपणं असते. 

तुम्हाला हा माहितीपूर्ण लेख कसा वाटला ते टिप्पणी द्वारे नक्की कळवा.

Comments

Popular posts from this blog

भ्रमणध्वनी - आधुनिक काळातील एक संपर्क साधन

लेख परिचय - आजच्या काळातील आपले जीवन अतिशय गतीशील झालेले आहे. तंत्रज्ञान ह्या संकल्पनेने आपले सम्पूर्ण जीवन गतिशील करून अनेक शोध ह्या तंत्रज्ञान युगामध्ये लावले गेले तसेच आपल्या सोयीनुसार आपल्या गरजेनुसार त्यात अनेक साधने विकसित झालेले आहेत. आज जर कुठे जायचे असेल तर काहीच वेळात आपण तिथे पोहचू शकतो. ह्यावरून असे लक्षात येते की आपले राहणीमान व अनेक काही कार्यात ह्यामुळे गती मिळाली तशीच एक प्रकारे गती आपल्या संपर्क साधण्यास मिळाली ती कशी मिळाली ती आजच्या लेख मध्ये बघु.  संपर्क व संदेश वहन - पूर्वीचे संदेशवहन व आजचे ह्यात खूप फरक दिसून येतो. ते कसे बरे तर ! पूर्वी माणूस इतरांशी प्रत्यक्ष संवाद साधत असे तर आजच्या काळात तोच अप्रत्यक्ष पने साधताना दिसतो. पूर्वी संपर्काचे साधन उपलब्ध नव्हते तेव्हा एक व्यक्ती प्रत्यक्ष दुसऱ्या व्यक्तीकडे जाऊन संवाद करत असे. तर आज तोच एका जागेवरून एका तंत्रज्ञान साधनांद्वारे म्हणजेच भ्रमणध्वनी व्दारे तोच संवाद काहीच सेकांदामध्ये साधत असतो.आणि संदेशवहन च्या बाबतीत पण तसेच आहे. पूर्वी हे साधन उपलब्ध होते. त्याकाळी ह्या साधनाचे अनेक प्रकार उपलब्ध हो...

ध्वनी मुद्रण यंत्र - वाल्डेमार पॉलसन

लेख परिचय - ध्वनी म्हणजे एखादा आवाज होय. मग तो आपल्या बोलण्याचा असेल किंवा आपल्या परिसरातील इतर छोटे मोठे ध्वनी निर्माण करणारे घटकांचा असेल. ध्वनी हा फक्त कानाद्वारे एकला जाऊ शकतो. ध्वनी विषयी संपूर्ण माहिती सांगणारे शास्त्र म्हणजे ध्वनीशास्त्र भौतिकशास्त्र ह्या विषयाची उपशाखा म्हणून ओळखल्या जाते. आणि दुसरे एक म्हणजे संगीत आपण मनोरंजन प्रकारांपैकी एक होय. ध्वनी मुद्रण म्हणजे ध्वनी ला एखाद्या यंत्राव्दारे त्या तसे साठवून ठेवणे. ते यंत्र कोणते ? व कोणी शोधले ?  हे आजच्या लेख द्वारे अभ्यासू.  वाल्डेमार पॉलसन - युरोप मधील डेन्मार्क ह्या राष्ट्रांमधील एक अभियंता होते. त्यांचा जन्म २३ नोव्हेंबर १८६९ डेन्मार्क मधील कोपहेगन येथील. त्यांचे रेडिओ ह्या संकल्पना मध्ये महत्वाचे योगदान दिले. आज जो काही ध्वनी किंवा एखादे गाणे असेल ते मुद्रण होते मग ते आपण ऐकू शकतो. ते यंत्र म्हणजेच ध्वनी मुद्रण यंत्र चा शोध हा १८९८ मध्ये लावला.                                        १८९...