Skip to main content

झरणी ( फाऊंटेन ) लेखणी

लेख परिचय- आपल्या ब्लॉग मध्ये याआधीच लेखणी संदर्भात काही संकल्पना आपण समजून घेतल्या आहेत. लेखणीचे अनेक प्रकार आहेत. प्राचीन काळापासून ते आजच्या आधुनिक काळापर्यंत ह्या लेखणी मध्ये अनेक बदल झाले. काही सुधारणा झाल्या व काही प्रकार नवीन विकसीत झाले. असाच एक प्रकार आजच्या लेख मध्ये अभ्यासू एक आधुनिक लेखणी म्हटले तरी योग्यच ठरेल. एक नवीन संकल्पना एक नवीन प्रकार अशी तिची ओळख आहे. ती म्हणजे झरणी लेखणी अर्थातच फाऊंटेन लेखणी ही कशी असते. तिची रचना ह्याविषयी आजच्या लेख मध्ये अभ्यासू. 

झरनी लेखणी - ही लेखणी एक आगळी वेगळी लेखणी आहे. म्हणजे इतर लेखणी प्रमाणे शाई ची आवश्यकता ह्या लेखणी ला आहे. पण ह्याच्या रचनेनुसार ह्याची शाई ची व्यवस्था ही त्या लेखनीच्य आताच केलेली असते. आणि दुसरे म्हणजे लिखाण करावयाचे टोक हे इतर लेखणी पेक्षा वेगळी प्रकारची अशी असते. ही लेखणी आजच्या काळात तर फार ठिकाणी वापरली जात नाही. फार कमी ठिकाणी दिसून येते. काळानुसार लेखणी मध्ये बदल होऊन त्यापेक्षा ही नवीन लेखणी आज आपण वापरतो. तर ही लेखणी कुणाकडे बघायला मिळेल तर ! वस्तू संग्रहालये मध्ये किंवा ज्यांच्या कडे लेखणी चे संग्रह आहे त्यांच्या कडे सर्व प्रकार बघायला मिळेल. 
झरनी लेखणी ची रचना - झरनी लेखणी म्हणजेच फाऊंटेन पेन होय. हे प्रथम लक्षात घेणे गरजेचे ठरेल. ह्या लेखणीची रचना ही इतर लेखणी काहीशी वेगळीच आहे. काळानुसार लेखणी ह्या साधनांमध्ये बरेच बदल झालेत. तर झरनी लेखणी ची रचना कशी आहे ही समजून घेऊ. 

                                     

     १) शाई ची व्यवस्था ह्या लेखणी मध्ये शाई ही अंतर्गत प्रवाही स्वरूपाची असते. म्हणजे आपण समजा ह्या लेखणीने लेखन करत असाल तर शाई ही आतून एक छोट्या तोकातून बाहेर येते व आपले लिखाण काम सुरू होते. ही शाई अंतर्गत व्यवस्थापन केलेली असते. आपल्याला ती त्या विशिष्ट आकाराच्या एका साच्या मध्ये टाकावी लागते. अशी शाईची रचना झरनी लेखणी मध्ये असते.

       २) लिखाणाचे टोक -   ह्या लेखणीचे लिखाण टोक हे वेगळे असते. इतर लेखणीचा लेखणीचे टोक आणि ह्या लेखणीचे टोक ह्यात बरेच फरक दिसून येते. अतिशय टोक दार अशी रचना ह्या टोकाची असते. त्याने लिखाणाचे अक्षर हे खूप छान येते. लिखाण करण्यास अतिशय आराम दायक वाटते. 
                                    
                                         
                         
फाऊंटेन पेन झरनी लेखन का म्हणतात ? 
                     ह्या लेखणीची रचना ही एका कल्पित झऱ्या प्रमाणे असते. अंतर्गत प्रवाह स्वरूप हा रचना असते. जसे आपण लिखाण करू तशी शाई ही एका लेखणी टोक मधून कागडवरती पडते. झऱ्या सारखी रचना ह्या लेखणीची असते त्यामुळेच ह्या लेखणीला झारणी लेखणी असे म्हटले जाते. 

तुम्हाला हा लेख कसा वाटला तो टिपण्णी द्वारे कळवा.

Comments

Popular posts from this blog

भ्रमणध्वनी - आधुनिक काळातील एक संपर्क साधन

लेख परिचय - आजच्या काळातील आपले जीवन अतिशय गतीशील झालेले आहे. तंत्रज्ञान ह्या संकल्पनेने आपले सम्पूर्ण जीवन गतिशील करून अनेक शोध ह्या तंत्रज्ञान युगामध्ये लावले गेले तसेच आपल्या सोयीनुसार आपल्या गरजेनुसार त्यात अनेक साधने विकसित झालेले आहेत. आज जर कुठे जायचे असेल तर काहीच वेळात आपण तिथे पोहचू शकतो. ह्यावरून असे लक्षात येते की आपले राहणीमान व अनेक काही कार्यात ह्यामुळे गती मिळाली तशीच एक प्रकारे गती आपल्या संपर्क साधण्यास मिळाली ती कशी मिळाली ती आजच्या लेख मध्ये बघु.  संपर्क व संदेश वहन - पूर्वीचे संदेशवहन व आजचे ह्यात खूप फरक दिसून येतो. ते कसे बरे तर ! पूर्वी माणूस इतरांशी प्रत्यक्ष संवाद साधत असे तर आजच्या काळात तोच अप्रत्यक्ष पने साधताना दिसतो. पूर्वी संपर्काचे साधन उपलब्ध नव्हते तेव्हा एक व्यक्ती प्रत्यक्ष दुसऱ्या व्यक्तीकडे जाऊन संवाद करत असे. तर आज तोच एका जागेवरून एका तंत्रज्ञान साधनांद्वारे म्हणजेच भ्रमणध्वनी व्दारे तोच संवाद काहीच सेकांदामध्ये साधत असतो.आणि संदेशवहन च्या बाबतीत पण तसेच आहे. पूर्वी हे साधन उपलब्ध होते. त्याकाळी ह्या साधनाचे अनेक प्रकार उपलब्ध हो...

ध्वनी मुद्रण यंत्र - वाल्डेमार पॉलसन

लेख परिचय - ध्वनी म्हणजे एखादा आवाज होय. मग तो आपल्या बोलण्याचा असेल किंवा आपल्या परिसरातील इतर छोटे मोठे ध्वनी निर्माण करणारे घटकांचा असेल. ध्वनी हा फक्त कानाद्वारे एकला जाऊ शकतो. ध्वनी विषयी संपूर्ण माहिती सांगणारे शास्त्र म्हणजे ध्वनीशास्त्र भौतिकशास्त्र ह्या विषयाची उपशाखा म्हणून ओळखल्या जाते. आणि दुसरे एक म्हणजे संगीत आपण मनोरंजन प्रकारांपैकी एक होय. ध्वनी मुद्रण म्हणजे ध्वनी ला एखाद्या यंत्राव्दारे त्या तसे साठवून ठेवणे. ते यंत्र कोणते ? व कोणी शोधले ?  हे आजच्या लेख द्वारे अभ्यासू.  वाल्डेमार पॉलसन - युरोप मधील डेन्मार्क ह्या राष्ट्रांमधील एक अभियंता होते. त्यांचा जन्म २३ नोव्हेंबर १८६९ डेन्मार्क मधील कोपहेगन येथील. त्यांचे रेडिओ ह्या संकल्पना मध्ये महत्वाचे योगदान दिले. आज जो काही ध्वनी किंवा एखादे गाणे असेल ते मुद्रण होते मग ते आपण ऐकू शकतो. ते यंत्र म्हणजेच ध्वनी मुद्रण यंत्र चा शोध हा १८९८ मध्ये लावला.                                        १८९...

यांत्रिक स्वरूपाची मनगटी घड्याळ

लेख परिचय - घड्याळ ह्या संकल्पनेविषयी बरेच प्रकार आहेत. त्यापैकी काही प्रकाराविषयी ह्या ब्लॉग मध्ये माहिती बघितली. तर आज एका लेख मध्ये एका यांत्रिक स्वरूपाची घड्याळ ह्या विषयी माहिती बघू. तर यांत्रिक घड्याळ ही कशी कार्य करते ? तिचे अंतर्गत स्वरूप कसे असते ? अंतर्गत व्यवस्था कश्या प्रकारची असते ? ह्या विषयी अधिक माहिती आजच्या लेख मध्ये बघू.  घड्याळ - वेळेचं गणित सांगणारं एक यंत्र म्हणजे घड्याळ. दिवसाच्या पहाटे पासून ते रात्री पर्यंत आपण ह्या साधना द्वारे वेळ बघत असतो. वेळ ही आपल्या दैनंदिन जीवनात नियोजन करण्यात खूप महत्त्वाची भूमिका पार पाडते. कोणत्या वेळेला काय करावे हे नियोजन पूर्वक एखादा आपण वेळेच्या द्वारे करत असतो. त्यामुळे घड्याळ ह्या यंत्राचे महत्त्व आपल्या दृष्टीने खूप आहे. यांत्रिक घड्याळ -                सर्व प्रथम यांत्रिक घड्याळ म्हणजे काय ते समजून घेऊ. तर घड्याळ म्हणजे वेळ दाखवणारं एक यंत्र. यांत्रिक घड्याळ हे म्हणजे एक विशिष्ट यंत्रणेच्या आधारे चालत असते. म्हणजे त्या घड्याली मध्ये जशी वेळ दाखवण्याची यंत्रणा विकसित केल...