Skip to main content

पिसांची लेखणी (Quil pen )

लेख परिचय - लेखणी ही एक लिखाणाचे एक साधन आहे. जेव्हा पासून लिखाण ह्या संकल्पनेचा शोध लागला. तेव्हा पासून अनेक प्रकारचे लेखणी संदर्भात शोध समोर आलेत. त्या काही प्रकाराविषयी आपण ह्या ब्लॉग मध्ये लेख वाचलेत असेल. झरणी लेखणी हा एक प्रकार आपण अभ्यासला आहे. ह्या आधी तर आजच्या लेख मध्ये असा एक प्रकार बघणार आहोत त्याविषयी माहिती बघणार आहोत. तर तो प्रकार म्हणजे पिसांची लेखणी नामक एक प्रकार त्यालाच इंग्रजी मध्ये Quil pen असे देखील म्हणतात. त्या विषयी आज अभ्यासू. 


पिसांची लेखणी -
            प्राचीन काळी ह्या लेखणी चा जास्त प्रमाणात वापर होत असे. पण आजच्या काळी सुध्दा काही ठिकाणी हा प्रकार दिसून येतो. तो थोडा वेगळ्या पद्धतीने आहे. काही पक्षांची पिसांच्या द्वारे ही लेखणी तयार केली जाते. पिसाचे खालचे टोक हे तीक्ष्ण असते. त्यामुळे लिखाण करताना आराम दायक वाटते. व अक्षर देखील छान येते. ह्यावरून हा लेखणीचा प्राचीन आहे असं दिसून येते. पिसांची लेखणी ह्या लेखणी ची रचना ही झरनी लेखणी सारखी अंतर्गत शाई ची व्यवस्था नसते. तर बाह्य अंगाने शाई मध्ये त्या लेखणीचे टोक बुडवावे लागते. व नंतर लेखण करता येते. 

                                           



लेखणी ची रचना - 
               लेखणीची रचना ही इतर लेखणी पेक्षा वेगळी असते. बाकीच्या लेखणी ह्या अंतर्गत शाई व्यवस्थापित असते. म्हणजेच त्यामध्ये आतच शाई ची व्यवस्था केलेली असते. तीच ह्या लेखणीची व्यवस्था ही बाह्य अंगाने शाई मध्ये पुढील टोक बुडून लेखन करावे लागते. तसेच ह्या लेखणी करिता वेगळा शाई ची व्यवस्था करावी लागते. 

लेखणीचा वापर - 
                    प्राचीन काळी लिखाण करिता होत असल्यामुळे ह्या लेखणीला लेखणीचे नाव प्राप्त झाले. तत्कालीन काळातील काही ग्रंथ, पुस्तकं असतील. तर त्यामध्ये ह्या लेखनिद्वारे कसे लिखाण झाले किंवा कसे अक्षर येत असे हे त्या हस्तलिखित ग्रंथ द्वारे बघायला मिळते.
                      आजच्या काळात ही लेखणी कुठे कुठे दिसते. म्हणजेच काही जागी ही लेखणी दिसून येते. ती कशी आहे ते Quil pen असे शोधाल तर आपल्याला त्याचे छायाचित्र दिसून येईल. स्टील धातूची बाह्य रचना दिसून येते. व तिचे लिखाण चे टोक हे झरणी लेखणी सारखे दिसते. 
             
 तुम्हाला हा लेख कसा वाटला तो टिप्पणी द्वारे नक्की कळवा.                 

Comments

Popular posts from this blog

भ्रमणध्वनी - आधुनिक काळातील एक संपर्क साधन

लेख परिचय - आजच्या काळातील आपले जीवन अतिशय गतीशील झालेले आहे. तंत्रज्ञान ह्या संकल्पनेने आपले सम्पूर्ण जीवन गतिशील करून अनेक शोध ह्या तंत्रज्ञान युगामध्ये लावले गेले तसेच आपल्या सोयीनुसार आपल्या गरजेनुसार त्यात अनेक साधने विकसित झालेले आहेत. आज जर कुठे जायचे असेल तर काहीच वेळात आपण तिथे पोहचू शकतो. ह्यावरून असे लक्षात येते की आपले राहणीमान व अनेक काही कार्यात ह्यामुळे गती मिळाली तशीच एक प्रकारे गती आपल्या संपर्क साधण्यास मिळाली ती कशी मिळाली ती आजच्या लेख मध्ये बघु.  संपर्क व संदेश वहन - पूर्वीचे संदेशवहन व आजचे ह्यात खूप फरक दिसून येतो. ते कसे बरे तर ! पूर्वी माणूस इतरांशी प्रत्यक्ष संवाद साधत असे तर आजच्या काळात तोच अप्रत्यक्ष पने साधताना दिसतो. पूर्वी संपर्काचे साधन उपलब्ध नव्हते तेव्हा एक व्यक्ती प्रत्यक्ष दुसऱ्या व्यक्तीकडे जाऊन संवाद करत असे. तर आज तोच एका जागेवरून एका तंत्रज्ञान साधनांद्वारे म्हणजेच भ्रमणध्वनी व्दारे तोच संवाद काहीच सेकांदामध्ये साधत असतो.आणि संदेशवहन च्या बाबतीत पण तसेच आहे. पूर्वी हे साधन उपलब्ध होते. त्याकाळी ह्या साधनाचे अनेक प्रकार उपलब्ध हो...

ध्वनी मुद्रण यंत्र - वाल्डेमार पॉलसन

लेख परिचय - ध्वनी म्हणजे एखादा आवाज होय. मग तो आपल्या बोलण्याचा असेल किंवा आपल्या परिसरातील इतर छोटे मोठे ध्वनी निर्माण करणारे घटकांचा असेल. ध्वनी हा फक्त कानाद्वारे एकला जाऊ शकतो. ध्वनी विषयी संपूर्ण माहिती सांगणारे शास्त्र म्हणजे ध्वनीशास्त्र भौतिकशास्त्र ह्या विषयाची उपशाखा म्हणून ओळखल्या जाते. आणि दुसरे एक म्हणजे संगीत आपण मनोरंजन प्रकारांपैकी एक होय. ध्वनी मुद्रण म्हणजे ध्वनी ला एखाद्या यंत्राव्दारे त्या तसे साठवून ठेवणे. ते यंत्र कोणते ? व कोणी शोधले ?  हे आजच्या लेख द्वारे अभ्यासू.  वाल्डेमार पॉलसन - युरोप मधील डेन्मार्क ह्या राष्ट्रांमधील एक अभियंता होते. त्यांचा जन्म २३ नोव्हेंबर १८६९ डेन्मार्क मधील कोपहेगन येथील. त्यांचे रेडिओ ह्या संकल्पना मध्ये महत्वाचे योगदान दिले. आज जो काही ध्वनी किंवा एखादे गाणे असेल ते मुद्रण होते मग ते आपण ऐकू शकतो. ते यंत्र म्हणजेच ध्वनी मुद्रण यंत्र चा शोध हा १८९८ मध्ये लावला.                                        १८९...

यांत्रिक स्वरूपाची मनगटी घड्याळ

लेख परिचय - घड्याळ ह्या संकल्पनेविषयी बरेच प्रकार आहेत. त्यापैकी काही प्रकाराविषयी ह्या ब्लॉग मध्ये माहिती बघितली. तर आज एका लेख मध्ये एका यांत्रिक स्वरूपाची घड्याळ ह्या विषयी माहिती बघू. तर यांत्रिक घड्याळ ही कशी कार्य करते ? तिचे अंतर्गत स्वरूप कसे असते ? अंतर्गत व्यवस्था कश्या प्रकारची असते ? ह्या विषयी अधिक माहिती आजच्या लेख मध्ये बघू.  घड्याळ - वेळेचं गणित सांगणारं एक यंत्र म्हणजे घड्याळ. दिवसाच्या पहाटे पासून ते रात्री पर्यंत आपण ह्या साधना द्वारे वेळ बघत असतो. वेळ ही आपल्या दैनंदिन जीवनात नियोजन करण्यात खूप महत्त्वाची भूमिका पार पाडते. कोणत्या वेळेला काय करावे हे नियोजन पूर्वक एखादा आपण वेळेच्या द्वारे करत असतो. त्यामुळे घड्याळ ह्या यंत्राचे महत्त्व आपल्या दृष्टीने खूप आहे. यांत्रिक घड्याळ -                सर्व प्रथम यांत्रिक घड्याळ म्हणजे काय ते समजून घेऊ. तर घड्याळ म्हणजे वेळ दाखवणारं एक यंत्र. यांत्रिक घड्याळ हे म्हणजे एक विशिष्ट यंत्रणेच्या आधारे चालत असते. म्हणजे त्या घड्याली मध्ये जशी वेळ दाखवण्याची यंत्रणा विकसित केल...